
فورد
Ford
شرکت خودروسازی آمریکایی و چندملیتی مستقر در دیربورن، میشیگان از حومه شهر دیترویت میباشد.
این کمپانی در تاریخ 16 ژوئن 1903میلادی توسط هنری فورد تأسیس شد و امروزه علاوه بر خودروهای سواری و باری فورد، خودروهای لوکسی با مارک لینکلن هم تولید میکند. این شرکت از سال 1938خودروهای لوکس ارزان قیمتتری با برند مرکوری تولید میکرد، اما از سال 2011 تولید خودرو با این مارک را متوقف نمود.
فورد سهام اندکی از شرکت ژاپنی مزدا و کمپانی بریتانیایی استون مارتین را نیز در اختیار دارد. شرکت فورد در سال 1989 شرکت خودروسازی جگوار کارز و در سال 2000شرکت لندرور را خریداری نمود، اما در ماه مارس سال 2008 هر دو را به شرکت هندی تاتا موتورز فروخت. فورد بین سالهای 1999تا 2010 مالک شرکت سوئدی ولوو نیز بود.
شرکت خودروسازی فورد، هماکنون دومین تولیدکننده خودرو در ایالات متحده آمریکا بوده و از پایان سال مالی 2011 بهعنوان پنجمین خودروساز بزرگ جهان محسوب میشود. این شرکت در سال 2010 در فهرست فرچون 500 در جایگاه هشتمین شرکت بزرگ در ایالات متحده شناخته شد. در حال حاضر شمار کارکنان شرکت فورد بیش از 213 هزار نفر اعلام شده، که در 90 کارخانه این شرکت در سراسر جهان، فعالیت میکنند. خانواده فورد هماکنون با در اختیار داشتن 2٪ درصد از سهام شرکت فورد، مالک اصلی آن محسوب میشود.
اولین خودروی جهان در شرکت فورد تولید شد. گرچه این شرکت در سال 1903تأسیس شد، اما هفت سال پیش از آن، هنری فورد، بنیانگذار شرکت، به عنوان یک مهندس جوان و خلاق، اولین وسیله نقلیه چهار چرخ را ابداع کرده و ساخته بود. این وسیله که «چهارچرخ» (QUADRICYCLE) نامیده میشد، مانند یک قایق، با فرمانی رانده میشد و بدون اینکه امکان برگشت به عقب داشته باشد، با دو سرعت متفاوت حرکت میکرد.
فورد جوان پنج سال پیش از آن، یعنی در سال 1891به عنوان یک مهندس در شرکت ادیسون در دیترویت کار میکرد. دو سال بعد که به جایگاه سرمهندسی ارتقا یافت، آنقدر پول کافی به دست آورده بود، تا به تکمیل تجارب شخصی خود در زمینه موتورهای احتراق داخلی بپردازد.
سال 1903زمانی که هنری فورد با سرمایه 28٫000 دلار به همراه 11 سرمایهگذار توافقنامه همکاری با ایالت میشیگان را گرفت، شرکت فورد تأسیس شد. کمتر از یک ماه بعد، اولین خودروی شرکت در دیترویت به یک دکتر فروخته شد.
مدلهای تولیدی خودرو شرکت در ابتدا نام حروف الفبا انگلیسی را داشت و تا 19حرف تولید شد. پس از تولید خودروی فورد مدل ای،در سال 1908معروفترین و ماندگارترین مدل خودروی شرکت، یعنی مدل فورد مدل تی به بازار آمد.
این خودرو سیاه رنگ، ساده و از نظر قیمت، مناسب بود. یک سال بعد که بیش از 100هزار دستگاه از این مدل تولید شد، قیمت خودرو از 825به 360 دلار کاهش یافت. بهبود چشمگیر در کارایی تولید، بهویژه نصب و بهکارگیری اولین نوار نقاله خط مونتاژ، در سال 1913 در شرکت دلیل اصلی این امر بود.
در سال 1914، تعداد کارکنان شرکت 13٫000 نفر بود، که 300 هزار خودرو تولید میشد. در آن زمان بقیه 299 خودروساز، با 66٫350 پرسنل، تنها 280٫000 خودرو تولید میکردند.
در سال 1918 نیمی از خودروهای ایالات متحده آمریکا، فورد مدل تی بود. سال 1922شرکت بیش از یک میلیون خودرو از فورد مدل تی تولید کرد، که 56 درصد تولید خودرو جهان بود. این مقدار در سالهای بعد، به سالانه دو میلیون خودرو رسید. در سال 1920، فورد در هر دقیقه، یک خودرو تولید میکرد. در فاصله 20 سال از تولید مدل تی، بیش از 15میلیون دستگاه از آن به فروش رفت.
در سال 1919فورد و پسرش ادسل، که قصد توسعه شرکت را داشتند و با مقاومت سهامداران روبرو شده بودند، تمام سهام شرکت را خریدند. درهمین سال، هنری فورد، رهبری شرکت را به دست پسرش سپرد. یک سال بعد، شرکت برای حمل مواد و قطعات به کارخانه و آمادگی برای تولید انبوه، از راهآهن استفاده کرد. شرکت در سال 1925، شرکت موتور لینکلن را خرید و در دهه 1930نیز بخش مرکوری برای خودروهای با قیمت متوسط، تأسیس شد.
ادسل فورد، برخلاف پدرش که به مکانیک علاقه و تاکید داشت، دوستدار طراحی بود. او اول بار در سال 1933واحد طراحی را در شرکت فورد، دایر کرد، که حاصل کار آن، طراحیهای نوین خودرو بود. در سال 1943، ادسل که از 1917نایب رییس و از 1919رییس هیئت مدیره شرکت فورد بود، درگذشت. هنری فورد مجدداً به صحنه اجرایی شرکت برگشت و رهبری را به دست گرفت. پس از انتظام کارها، رهبری شرکت به پسر ادسل و نوه هنری یعنی؛ هنری فورد دوم رسید. او تا سال 1979قدرتمندانه در سمت مدیرعاملی شرکت، فعال بود و هشت سال بعد، درحالیکه بهعنوان رییس هیئت مدیره کمپانی فورد، عمل میکرد، درگذشت.
در این مدت اولین شرکت لیزینگ خودرو توسط فورد تأسیس شد. در سال 1988فروش شرکت به 3٬۵ میلیارد دلار رسید، که تا آن زمان بالاترین سطح در شرکتهای خودروسازی محسوب میشد.
پس از مرگ هنری فورد دوم، پسر برادرش بیل فورد رهبری شرکت را در دست گرفت و باتوجه به تغییرات فضای صنعت خودروسازی، شرکت را در مسیر جدید هدایت کرد. در سال 1998فورد اولین شرکت خودروسازی بود که استاندارد زیست محیطی ایزو 14001را دریافت کرد. در سال 2001حداقل 90٪ درصد از تأمین کنندگان فورد، طرح اجرای این استاندارد را در برنامه داشتند و اکنون تمامی تأمینکنندگان به دریافت این گواهینامه نائل آمدهاند.
ابداع خط تولید برای تولید انبوه، کاری که هنری فورد انجام داد، استفاده از نوار نقاله برای خط تولید و دستیابی به تولید انبوه خودرو از این طریق بود. درحقیقت بهکارگیری همین خط تولید انبوه توسط فورد بود، که کاربرد عملی مدیریت علمی تیلور را، که به محور تخصصگرایی و تقسیم کار استوار شده بود، به نقطه اوج رساند.
گفته میشود که هنری فورد ایده خط تولید را، از مشاهداتی در کشتارگاه شیکاگو یاد گرفته بود. نکته دیگری که در کار فورد وجود داشت و محور تفکر او محسوب میشد، بهوجود آوردن استاندارد واحد در تولید قطعات خودرو از طریق تأمین کنندگان مختلف بود.
این همان چیزی است، که امروزه نیز خودروسازان به آن تکیه و تأکید میکنند. فورد در بدو تأسیس تنها چهار تامین کننده داشت. با ورود خودروی مدل تی و تولید انبوه آن، تعداد تأمین کنندگان به سرعت افزایش یافت و در دهه 1950به 6000 رسید.
در آن زمان اصطلاح 6000 شریک برای نامیدن این تأمینکنندگان از سوی شرکت فورد به کار برده میشد. گرچه روش تولید انبوه فورد با افزایش بهرهوری منجر به دستیابی شرکت به سودهای کلان شد، اما مهارتها و شایستگیهای فردی، از میان رفت و به جای آن تولید بر پایه تقسیمبندیهای دقیق و جزیی کار با حد و مرز کاملاً مشخص مطرح گردید.
او معتقد بود که افراد باید همان کاری را انجام دهند که برای آن استخدام شدهاند. کارگران باید بدون تفکر مشغول به یک کار ویژه تکراری شوند. بدین جهت از فورد به عنوان کسی یاد میشود، که محیط کار را انسانیتزدایی (به انگلیسی: DE-HUMANIZE) کرد. البته آنچه هنری فورد با ماشینآلات انجام میداد، نوهاش هنری فورد دوم با نیروی کار عمل میکرد و بدین ترتیب، به مرور زمان از خشکی و بیرحمی آن روش کاسته میشد.